دیرینه‌شناسی علوم انسانی در گفتار پسااستعماری

Authors

مسعود آریایی نیا دکتری علوم سیاسی، پژوهشگر ارشد مرکز مطالعات علمی و پژوهشی استراتژیک خاورمیانه

مسلم عباسی کارشناس ارشد علوم سیاسی دانشگاه تربیت مدرس تهران

Abstract:

در سال 1985 گایاتری چاکراورتیاسپیواک، با انتقاد از مجامع علمی آکادمیک غرب این سؤال را مطرح کرد که «آیا شخص مغلوب می‌تواند سخن بگوید؟»، پاسخ به این سؤال نیازمند بررسی علوم انسانی و هر دستگاه معرفتی است که سبب ایجاد حاشیهها شده است. گفتار پسااستعماری به‌عنوان نظری‌های انتقادی، آزادیخواه و ضداستعماری این دستگاه معرفتی را مورد نقد و بررسی قرار می‌دهد. متفکر پسااستعماری با دیرینه‌شناسی علوم انسانی زمانی را جستجو میکند که چیزی تحت عنوان «شرقی» در برابر «غربی» تعریف شد. کیستیِ سوژه مدرن موضوعی است که متفکر پسااستعماری مانند میشل فوکو در دیرینه‌شناسی مورد سؤال قرار می‌دهد. ایجاد مفهوم شرقی به زمانی برمی‌گردد که وجود عالم خارج، از ذهن شناسا نتیجه گرفته می‌شد. شرقی هنگامی میتواند سخن بگوید که نقد خود را متوجه سوژه خودبنیادی کند که علوم انسانی بر اساس آن شکل گرفته است. دستیابی به تعریفی از انسان و چگونگی مواجهه او با جهان برای فهم آن، نخستین قدم برای معرفی بدیلی در برابر علوم انسانی سلطه‌گر است. روش متفکر پسااستعماری در فهم دیگری، و عالم خارج مبتنیبر بیناذهنیت است. این روش فهم، از طریق تبیین مطالعات انسانی در برابر علوم انسانی غربی و علوم انسانی بومی، و با دیدگاهی انتقادی نسبت به پارادایم فکری اسپیوک، به سؤال او ـ برخلاف پاسخ خودش ـ پاسخی مثبت می‌دهد.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

دیرینه شناسی علوم انسانی در گفتار پسااستعماری

در سال 1985 گایاتری چاکراورتیاسپیواک، با انتقاد از مجامع علمی آکادمیک غرب این سؤال را مطرح کرد که «آیا شخص مغلوب می تواند سخن بگوید؟»، پاسخ به این سؤال نیازمند بررسی علوم انسانی و هر دستگاه معرفتی است که سبب ایجاد حاشیهها شده است. گفتار پسااستعماری به عنوان نظری های انتقادی، آزادیخواه و ضداستعماری این دستگاه معرفتی را مورد نقد و بررسی قرار می دهد. متفکر پسااستعماری با دیرینه شناسی علوم انسانی ز...

full text

مطالعات پسااستعماری: عرصه‌ای برای علوم-انسانی بومی

بومیسازی علوم انسانی چندی است یه یکی از رویکردها و دغدغهی اندیشمندان جوامع غیرغربی در حوزه آکادمیک تبدیل شده است. جوامع غیرغربی درصددند از رهگذر بومیسازی به تولید نظریات و اندیشههایی در علوم انسانی دست یابند که به فراخور مسائل و مشکلات نظری و عملی آن جامعه و کشور باشد. از طرفی مطالعات پسااستعماری یکی از حوزههای مطالعاتی جدید دربارهی مسائل کشورهای غیر غربی و فرهنگ آنهاست. این نگرش انتقاد...

full text

مطالعات پسااستعماری: عرصه ای برای علوم-انسانی بومی

full text

نقش هویت در گرایش به علوم انسانی بومی در بین اساتید علوم انسانی (مورد مطالعه: اساتید علوم انسانی دانشگاه ایلام)

با پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357، انقلابی در علوم انسانی و جایگاه متولیان این علوم نیز رخ داد و بر تصفیۀ اساتید دانشگاه تأکید شد. در دروس دانشگاهی رشته‌های علوم انسانی نیز تغییر و تحولاتی در راستای اسلامی‌سازی و بومی‌سازی رخ داد که به نظر میرسد انقلاب در علوم انسانی مبتنی بر هویت ملی، سیاسی و دینی مدیران سیاسی بوده است. سؤال این پژوهش آن بود که نقش این هویت‌ها در بین متولیان علوم انسا...

full text

مکتب پسااستعماری

full text

نظام نوآوری در علوم انسانی

برنامۀ محوری پژوهش در رویکرد نظام‌های نوآوری مطالعۀ تفصیلی و میان‌رشته‌ای بر روی نهادهایی است که تعاملات آنها با یکدیگر، عملکرد نوآورانه در سطح بخشی، منطقه‌ای یا ملی را معین می‌کند. رویکرد مفهومی نظام‌های نوآوری در سال‌های میانی دهۀ 1980 میلادی از درون حوزۀ مطالعات نوآوری و سیاست‌گذاری علم و فناوری سر بر آورد و با سرعتی حیرت‌انگیز در یک مقیاس جهانی در محافل سیاست‌گذاری و حلقه‌های دانشگاهی جای خ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}

Journal title

تحقیقات فرهنگی ایران

volume 2 issue 2

pages 189- 212

publication date 2009-08-03

unfollow

{@ msg @}

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

‌ دیرینهشناسی علوم انسانی گفتار پسااستعماری مطالعات انسانی بیناذهنیت سوژه خودبنیاد

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com